راهکاری مناسب برای حرکت به سمت حکمرانی ارزی: تصویب برنامه‌ریزی مالی ارزی.
0 نظر
در یک نشست تخصصی درباره حکمرانی ارزی، الزامات حکمرانی ارزی مطلوب و کیفیت هماهنگی بین دستگاه‌های متولی بحث و بررسی شد. براساس نظر یکی از اعضای هیأت مدیره مرکز مبادله ارز و طلا، توجه به انتظارات در بازار بسیار مهم است و اگر انتظارات کنترل شود، نرخ ارز نیز کنترل خواهد شد و تامین مالی افزایش خواهد یافت. علی حسین نبی‌زاده بیان کرد که تعیین نرخ ارز بازرگانی بین‌الملل کالاهای اساسی از سوی حکومت و تصمیم گیری درباره تخصیص ارز بر عهده نهاد مالی است. او همچنین بر اهمیت تصویب برنامه‌ریزی مالی ارزی و تقویت صندوق تثبیت در ایجاد آرامش در بازار ارز و بهبود انتظارات تورمی تأکید کرد.
به گزارش خبرنگار دیجیاتور، نشست «بازیگران حکمرانی ارزی؛ هماهنگی در سیاستگذاری و اجرا» روز سه‌شنبه ۵ دی ماه ۱۴۰۲، با حضور جمعی از اساتید و صاحبنظران و فعالان این حوزه در ساختمان کوثر ریاست جمهوری برگزار شد. این نشست، چهارمین نشست تخصصی از دهمین همایش سالانه دانش مالی مقاومتی بود که در بازه آبان تا اسفندماه سال جاری با موضوع «حکمرانی ارزی؛ ثبات و رونق مالی» در حال برگزاری است. در چهارمین نشست از این همایش الزامات حکمرانی ارزی مطلوب، بازیگران فعال و کیفیت هماهنگی در سیاستگذاری و اجرا بین دستگاه‌های متولی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
«توانمندی در سازماندهی انتظارات» هدف اصلی حکمرانی ارزی است
علی حسین نبی زاده عضو هیأت مدیره مرکز مبادله ارز و طلا، در این نشست گفت: به عقیده من حکمرانی ارزی در تعیین نرخ خلاصه نمی‌شود، بلکه مهمترین مسئله در این زمینه شکل دهی به انتظارات در بازار است. اگر انتظارات در بازار ارز کنترل شود، نرخ ارز کنترل میشود و سرمایه گذاری افزایش می‌یابد، اما در غیر اینصورت هیچ هدفی در بازار ارز قابل تحقق نیست. در این زمینه باید توجه داشت که صرف داشتن ذخایر ارزی کفایت نمی‌کند و مهمتر از آن شکل دهی به انتظارات است. در حال حاضر با وضعیت مطلوب در این زمینه فاصله داریم ولی نهاد مالی در حال حرکت به این سمت است.
وی افزود: برخی معتقدند در بازار ارز تعیین نرخ می‌تواند به تسویه بازار منجر شود، اما من معتقدم این تصور صحیح نیست، چراکه نیازهای ارزی به قدری بالاست که اگر قرار باشد با بالا رفتن نرخ تقاضا کاهش پیدا کند، مقدار بالا رفتن آن قابل پیش بینی نیست. در هیچ کشوری صادرکننده این اجازه را ندارد که ارز خود را جز در کانال‌های رسمی عرضه کند، اما در ایران گفته میشود که اگر نرخ‌گذاری مناسبی انجام نشود، صادرکننده ارز خود را در بازار غیر رسمی می‌فروشد، درحالیکه نباید به این شکل باشد و وجود این مشکل تنها متوجه نهاد مالی نیست. تا پیش از این گفته می‌شد که چون ارزهای حکومت بلوکه میشود و امکان فروش آن فراهم نیست، نهاد مالی نباید به ازای آن ریال به حکومت بدهد، اما امروز که ارز در حال فروش است این نگرانی مطرح میشود که چرا ذخایر نهاد مالی در حال کاهش است.
نهاد مالی در بسیاری از امور تنها مجری روابط حکومتی‌های حکومت است
عضو هیأت مدیره مرکز مبادله ارز و طلا ادامه داد: تعیین نرخ ۲۸۵۰۰ برای ارز بازرگانی بین‌الملل کالاهای اساسی یا گره خوردن روابط حکومتی یارانه‌ای به روابط حکومتی ارزی، ارتباطی به نهاد مالی ندارد و این مسئله از سوی حکومت به این شکل تصمیم گیری شده است. در واقع حکومت تصمیم گرفته است ارز حاصل از درآمدهای نفتی خود را با نرخی خاص به بازرگانی بین‌الملل کالاهای اساسی تخصیص دهد و نهاد مالی در این زمینه تنها یک واسطه است. یا اینکه گفته میشود نهاد مالی مخالف تخصیص ارز به بازرگانی بین‌الملل وسایل نقلیه یا تأمین ارز واردت کالاهای دیگر است نیز صحیح نیست و نهاد مالی پیرو روابط حکومتی‌های تخصیصی ابلاغی از سوی حکومت است. اما از وزارت صمت و دیگر وزارتخانه‌ها انتظار می‌رود در این زمینه مجوز تخصیص ارز به بازرگانی بین‌الملل بیش از نیاز را ندهد و اولویت بندی داشته باشد. به طور خلاصه نهاد مالی در بسیاری از مسائل مربوط به حکمرانی ارزی، تنها اجرا کننده و واسطه امور است و اینکه تبعات برخی تصمیمات نابه‌جا به نهاد مالی حواله شود، منطقی نیست.
وی افزود: اینکه مبادلات خارجی ایران از کانال صرافی‌های تراستی انجام میشود، به طور حتم نقص‌هایی دارد، اما شکل گیری این شبکه تراستی، در زمان خود مناسب بود و در ادامه باید برای آن قواعدی گذاشته می‌شد و امروز مشکل از نبود این قواعد است.
تصویب برنامه‌ریزی مالی ارزی راهکاری مناسب برای حرکت به سمت حکمرانی ارزی مطلوب
نبی زاده ادامه داد: آرزوی من این است که مثل یک برنامه‌ریزی مالی ریالی یک برنامه‌ریزی مالی ارزی نیز داشته باشیم. این اقدام به طور حتم در سازماندهی بهتر منابع ارزی و ایجاد هماهنگی بیشتر بین دستگاه‌های متولی نقشی اساسی خواهد داشت.
وی در ادامه افزود: امروز بازار ارز غیر رسمی برای مقادیر بسیار کم و مراجعین بسیار زیاد مطرح است. به همین دلیل امروز بخش زیادی از مردم بازار غیر رسمی را رفع کننده نیاز خود می‌دانند و نرخ ارز این بازار برای آن‌ها مهم است. مرکز مبادله نیز برای همین شکل گرفته است و قرار نیست به مانند بازار نیما عمل کند؛ بلکه قرار است تمام نیازهای رسمی در بستری شفاف پاسخ داده شود و در این صورت به مرور بازار غیر رسمی کنار می‌رود. نکته دیگر اینکه ما تلاش داریم بازار نقدی که در بازار حواله وجود دارد جمع شود و معاملات به شکل فوروارد انجام شود و افراد بتوانند نیازهای آینده خود را در این بازار تأمین کنند. در این صورت بازار از یک حالت غیر قابل پیش‌بینی به یک حالت قابل پیش‌بینی برای خریداران ارزی تبدیل شود. در خصوص طلا نیز همین برنامه در دستورکار است که مبادلات آتی آن در مرکز مبادله شکل بگیرد.
عضو هیأت مدیره مرکز مبادله ارز و طلا در پایان گفت: نکته آخر اینکه تقویت صندوق تثبیت و عملکرد مناسب این صندوق نیز می‌تواند به ایجاد آرامش در بازار ارز و بهبود انتظارات تورمی کمک کند. استفاده بهینه از ابزارهای تأمین مالی در قالب صندوق تثبیت، نه تنها مشکلات بازار ارز را رفع می‌کند، بلکه در شرایط تحریمی امکان سیاستگذاری و تأمین مالی را نیز بهبود می‌دهد.
با حضور جمعی از اساتید و صاحبنظران و فعالان حکمرانی ارزی، نشست «بازیگران حکمرانی ارزی؛ هماهنگی در سیاستگذاری و اجرا» در ساختمان کوثر ریاست جمهوری برگزار شد. در این نشست، الزامات حکمرانی ارزی مطلوب، بازیگران فعال و کیفیت هماهنگی در سیاستگذاری و اجرا بین دستگاه‌های متولی بحث و بررسی قرار گرفت. هدف اصلی حکمرانی ارزی توانمندی در سازماندهی انتظارات است. مهمترین مسئله در حکمرانی ارزی، شکل دهی به انتظارات در بازار است. صرف داشتن ذخایر ارزی کفایت نمی‌کند، بلکه شکل‌دهی به انتظارات مهمتر است. با وضعیت مطلوب در این زمینه فاصله داریم؛ اما نهاد مالی در حال حرکت به سمت توانمندی در سازماندهی انتظارات است. تعیین نرخ می‌تواند به تسویه بازار منجر شود. اما این تصور صحیح نیست، چون نیازهای ارزی به قدری بالاست که اگر قرار باشد با بالا رفتن نرخ، تقاضا کاهش پیدا کند. در هیچ کشوری صادرکننده این اجازه را ندارد که ارز خود را جز در کانال‌های رسمی عرضه کند، اما در ایران این اجازه داده میشود. نهاد مالی در بسیاری از امور تنها مجری روابط حکومتی‌های حکومت است. تصویب برنامه‌ریزی مالی ارزی راهکاری مناسب برای حرکت به سمت حکمرانی ارزی مطلوب