بعضی از نمایشنامههای برجسته معاصر، به صحنه نمایش ما معرفی نمیشوند.
0 نظر
در نشست “صدای نمایشنامهنویس” که به مناسبت ششمین نشست این برنامه برگزار شد، بهزاد صدیقی، دبیر جلسات و سخنگوی هیات مدیره کانون نمایشنامهنویسان و مترجمان صحنه نمایش ایران، درباره ویژگیهای آثار سارا رول، نمایشنامهنویس معاصر آمریکایی صحبت کرد. سارا رول با استفاده از روایتهای واقعگرایانهاش، سعی دارد واقعیت جامعه خود را صریح و عریان تصویر کند و به سبک و شیوه رئالیسم علاقهمند است. مازیار معاونی، مترجم مجرب صحنه نمایش، که آثار سارا رول را ترجمه کرده است، درباره آشنایی خود با این نمایشنامهنویس میگوید که به دلیل مهاجرت اجباری و تسلط نسبی به زبان انگلیسی، سالهایی که به دلیل سربازی و مشغلههای دیگر از صحنه صحنه نمایش دور بودهاست، با ترجمه نمایشنامهها، ارتباط خود را با این آثار خلاقانه حفظ کرده است. معاونی همچنین از این ناراحتی نشان میدهد که نمایشنامههای سارا رول در کشور ما به دلیل برخی از محتواها، شناخته نمیشوند و این مساله سبب خستگی او میشود و انگیزهاش را برای ترجمه ضعیف میکند.
به گزارش دیجیاتور به نقل از روابطعمومی کانون نمایشنامهنویسان و مترجمان صحنه نمایش ایران، در آغاز ششمین نشست «صدای نمایشنامهنویس» که شامگاه شنبه دوم دی در سالن جوانمرد عمارت خانه صحنه نمایش برگزار شد، بهزاد صدیقی، به عنوان دبیر جلسات «صدای نمایشنامهنویس» و سخنگوی هیات مدیره کانون نمایشنامهنویسان و مترجمان صحنه نمایش ایران نیز توضیحاتی را درباره ویژگیهای آثار سارا رول مطرح کرد و در بخشی از سخنان خود گفت: مازیار معاونی، از مترجمان مجرب صحنه نمایش، نخستین بار سارا رول را با نمایشنامه «خانهی پاکیزه» به جامعه نمایشنامهنویسی ایران معرفی کرد. با دیگر ترجمههای آثار این نمایشنامهنویس متوجه شدیم رول به سبک و شیوه رئالیسم عریان علاقهمند است. او با روایتهای واقعگرایانهاش تلاش میکند واقعیت جامعه خود را خیلی صریح و عریان تصویر کند. این علاقهمندی نیز در همین نمایشنامه «موبایل مرد مرده» با اشاره چندینباره به اداورد هاپر، نقاش واقعگرای آمریکایی، مشهود است.
مازیار معاونی، مترجم این اثر، پس از نمایشنامهخوانی این اثر، درباره آشنایی خود با آثار سارا رول، نمایشنامهنویس معاصر آمریکایی گفت: اواخر دهه ۸۰ به دلیل حرفه اصلیام طبابت، ناچار بودم خارج از تهران زندگی کنم و این مهاجرت اجباری و تسلط نسبی به زبان انگلیسی سبب شد سالهایی که به دلیل سربازی و مشغلههای دیگر از صحنه صحنه نمایش دور بودم، با ترجمه نمایشنامه، ارتباطم را با این آثار خلاقانه حفظ کنم.
این مترجم که شاگرد زندهیاد مهین اسکویی و عضو گروه صحنه نمایش «آناهیتا» بوده است، در بخش دیگری از این نشست، درباره گرایش نمایشنامهنویسان آمریکایی به رئالیسم توضیح داد: زمانی به دلیل گرایشهای سیاسی، در صحنه نمایش ما بیشتر آثار روسی یا اروپایی ترجمه و اجرا میشد، ولی امروزه نمایشنامههای مهمی هم در آمریکا نوشته میشود. نمایشنامهنویسان آمریکایی شاید بیشتر به رئالیسم گرایش دارند و سارا رول هم به عنوان یکی از آنان میکوشد جهان امروز را به قلم بیاورد. همچنانکه در نمایشنامه حاضر از موبایل به عنوان یکی از مظاهر زندگی مدرن استفاده و مفاهیم فلسفی مورد نظر خود را بیان کرده است. البته در پس این رئالیسم ظاهری، لایههای بسیار پیچیدهای وجود دارد که سبب میشود اجراهای آثار او متنوع شود.
وی در ادامه با ابراز تاسف از اینکه بخش مهمی از نمایشنامههای معاصر در کشور ما شناخته شده نیستند، یادآوری کرد: در دوران طبابتم، در حالیکه در درمانگاه مجبور به شیفتهای شبانه بودم، نمایشنامه «خانهی پاکیزه» را ترجمه کردم. اولین نمایشنامهای بود که سبب آشنایی من با سارا رول شد و در ادامه چهار نمایشنامه دیگر از او را ترجمه کردم. دوست داشتم برای انتشار آثارش از خودش اجازه بگیرم که موفق نشدم او را پیدا کنم.
معاونی ادامه داد: یکی از ناراحتیهای من این است که نمایشنامه «خانهی پاکیزه» به عنوان یکی از آثار درخشان معاصر، در کشور ما حتی نمایشنامهخوانی نشده چه برسد به اجرا. گویا این نمایشنامه فقط در ایران اجرا شده ولی چون عموما نمایشنامههای سارا رول به دلیل برخی از محتواهای خاص، در کشور ما اجازه انتشار پیدا نمیکنند، این مساله سبب خستگی مترجم میشود و انگیزه او را برای ترجمه ضعیف میکند. به همین دلیل گرچه علاقهمندم دیگر نمایشنامههای او را هم ترجمه کنم، ولی به این فکر میکنم که گیر و گرفتاریهای ممیزی و صادرنشدن مجوز از سوی وزارت ارشاد، زحمت مترجم را از بین میبرد.
یهزاد صدیقی در پایان این نشست، یادآور شد: سارا رول که از جوانی و آغاز دهه سوم زندگی خود به نمایشنامهنویسی به صورت حرفهای و جدی روی آورده است، با انتخاب موضوعات روز جامعه خود و دغدغههای واقعگرایانه، خود را به عنوان نمایشنامهنویسی منحصر به فرد معرفی میکند. او تا کنون نیز جوایز بزرگ نمایشنامهنویسی و ادبی مثل پولیتزر، تونی و … را به دست آورده است.
عکس از اختر تاجیک است.
در این متن، نتیجهگیری میشود که سارا رول، با استفاده از روایتهای واقعگرایانه و استفاده از شیوهی رئالیسم در آثار خود، سعی در تصویرکشی صریح و عریان از واقعیت جامعه دارد. علاقهمندی او به رئالیسم مشهود است و در ترجمههای آثار او، اشارههایی به اداورد هاپر، نقاش واقعگرای آمریکایی، وجود دارد. همچنین، نمایشنامهنویسان آمریکایی بیشتر به رئالیسم گرایش دارند و سارا رول نیز تلاش میکند این گرایش را در آثار خود به نمایش بگذارد. اما در پشت این رئالیسم ظاهری، لایههای پیچیدهای وجود دارد که باعث متنوع شدن اجراهای آثار او میشود. به علاوه، نمایشنامههای سارا رول به دلیل برخی از محتواهای خاص، در کشور ما اجازه انتشار نمییابند و این باعث انگیزهی مترجم برای ترجمه آثار وی ضعیف میشود.