تشویق برای همه تغییرات در دستورالعمل وسایل نقلیه/ افزایش عرضه

سخنگوی شورای رقابت در گفت‌وگو با خبرنگار دیجیاتور اظهار کرد که بازار وسایل نقلیه همچنان انحصاری است و اصلاحات دستورالعمل وسایل نقلیه با توجه به مصوبه ۵۴۳ شورای رقابت صورت می‌گیرد. این اصلاحات بر اساس فرمولی است که شورای رقابت از ابتدا تنظیم کرده بود و تنظیم‌گر فنی یعنی وزارت صمت ابلاغیه‌ها را صادر خواهد کرد. تنظیم‌گری هم از طریق عرضه و قیمت بازار انجام می‌شود و وزارت صمت می‌تواند پیشنهاداتی در این خصوص به شورای رقابت ارائه کند. هیأت مدیره خودروسازان نیز در مورد قیمت وسایل نقلیه به تصمیم‌گیری نخواهد پرداخت و پیشنهادات وزارت صمت در شورای رقابت بررسی خواهد شد. همچنین اطلاعات خرید و فروش خودروها باید در سامانه یکپارچه ثبت شوند تا اقدامات شفاف و قابل رصد شوند. با اصلاح دستورالعمل وسایل نقلیه، فرایند قیمت گذاری تسهیل و کاغذبازی کاسته شده است و نقش تنظیم‌گری فنی در حوزه اجرا پررنگ شده و نظارت و روابط حکومتی گذاری همچنان با شورای رقابت است.

سپهر دادجوی توکلی سخنگوی شورای رقابت در گفت‌وگو با خبرنگار دیجیاتور اظهار کرد: در مورد اصلاحات دستورالعمل وسایل نقلیه چند نکته وجود دارد نخست اینکه بازار وسایل نقلیه همچنان انحصاری است. شاخص تمرکز HHI اگرچه بهبود یافته اما همچنان بالاست بنابراین از نظر شورای رقابت، بازار خودروهای سواری همچنان انحصاری است.

وی افزود: در این بازار انحصاری دستورالعمل‌های شورای رقابت نافذ است که این دستورالعمل هم در مصوبه ۵۴۳ آمده است. همه تغییرات و افعال و هر چیزی که ارزیابی می‌کنیم در چارچوب مصوبه ۵۴۳ شورای رقابت اتفاق افتاده و می‌افتد. اختیارات شورای رقابت از نظر مقررات قابل تفویض و واگذاری نیست. پس اینکه بگوییم اختیارات شورای رقابت واگذار شده و یا شورای رقابت از بازار وسایل نقلیه شانه خالی کرده ناشی از عدم اشراف به موضوعات است؛ یعنی چون اطلاعی در این خصوص نیست این مباحث مطرح می‌شود.

توکلی تصریح کرد: تمام این اصلاحات بر اساس مصوبه ۵۴۳ انجام می‌شود؛ یعنی اینکه طبق مصوبه بر اساس فرمولی که شورای رقابت از ابتدا تنظیم کرده بود و سازمان حمایت محاسبه کرده الان هم همان اتفاق می‌افتد. یعنی بر اساس فرمول شورای رقابت و قوانین رقابت پذیری و… طبق همان استاندارد انجام می‌شود. بنابراین تنها اتفاق جدیدی که می‌افتد این است که تنظیم‌گر فنی مسئولیت بیشتری را به عهده می‌گیرد. تنظیم گیر فنی که همان وزارت صمت است ابلاغیه‌ها را به ترتیبی که خود می‌داند صادر می‌کند.

وی ادامه داد: در بهمن سال ۱۴۰۱ به دلیل بحرانی که در حوزه وسایل نقلیه و عرضه این محصول وجود داشت، شورای رقابت نمی‌توانست از تنظیم‌گری به روش مقدار استفاده کند اما هم اکنون این اختیار را به وزارت صمت داده که اگر پیشنهادی دارد به شورای رقابت ارائه کند و در خصوص تنظیم‌گری با کف عرضه اگر طرحی دارد در شورای رقابت مطرح کند و شورا آن را بررسی خواهد کرد.

سخنگوی شورای رقابت در مورد اینکه ملاک کف عرضه چیست، گفت: تنظیم‌گری به چند روش از جمله قیمت، عرضه و شرایط دسترسی بازار انجام می‌شود؛ در ابتدای اجرای مصوبه ۵۴۳ به دلیل عدم امکان استفاده از دیگر ابزارهای تنظیم‌گری و مشخصاً عرضه نامناسب وسایل نقلیه از ابزار قیمتی برای تنظیم استفاده شد که با محاسبه سازمان حمایت تنظیم قیمت صورت می‌گرفت که از این پس هم روال همین خواهد بود.

وی ادامه داد: با ساخت و ساز و عرضه زیاد شاهد کاهش قیمت و رقابتی شدن بازار وسایل نقلیه خواهیم بود بنابراین روش دوم هم تنظیم‌گری از طریق عرضه و مقدار است؛ به این معنا که اگر ساخت و ساز و عرضه یک خودروی مالی افزایش یابد، در آن صورت راهکارهای متنوعی در نظر می‌گیریم و وزارت صمت مختار است تا در این خصوص پیشنهاداتی ارائه کند.

توکلی در پاسخ به این سوال که آیا در این صورت هیأت مدیره خودروسازان در مورد قیمت وسایل نقلیه تصمیم می‌گیرد؟ تصریح کرد: وزارت صمت یک چارچوبی را پیشنهاد می‌دهد و در شورای رقابت ذیل مصوبه ۵۴۳ و در آن چارچوب، این پیشنهاد بررسی و در مورد آن اعلام نظر می‌شود.

تمام اطلاعات خرید و فروش باید در سامانه یکپارچه ثبت شود

سخنگوی شورای رقابت در مورد سرانجام سامانه یکپارچه هم افزود: اطلاعات از طریق خودروساز باید در سامانه یکپارچه بارگذاری شود؛ یعنی بعد از اینکه خرید و فروش انجام شد در سامانه یکپارچه باید اطلاعات از طریق خودروساز ثبت تا هم این اقدامات شفاف و قابل رصد شود.

وی در مورد اینکه با اصلاح این مصوبه، خودروساز هر چند وقت یک بار می‌تواند درخواست افزایش قیمت دهد؟ گفت: دستورالعمل وسایل نقلیه به هیچ عنوان خارج از مصوبه ۵۴۳ نیست، بنابراین صورت‌های حسابرسی شده مالی بر اساس قوانین هیأت تعیین و تصویب قیمت‌ها ملاک است.

توکلی تصریح کرد: بنابراین در حال حاضر با اصلاح مصوبه دستورالعمل وسایل نقلیه، فرایند قیمت گذاری وسایل نقلیه تسهیل و از کاغذبازی و بوروکراسی کاسته شده است. نقش تنظیم‌گری فنی فقط در حوزه اجرا پررنگ شده و نظارت و روابط حکومتی گذاری همچنان با شورای رقابت است. چه در طول فرایند، چه در حال انجام و چه پس از انجام شورای رقابت نظارت می‌کند.

با توجه به متن فوق، نتیجه‌ای که می‌توان از آن گرفت این است که بازار وسایل نقلیه همچنان انحصاری است و دستورالعمل‌های شورای رقابت برای این بازار نافذ هستند. تمام اصلاحات و تغییرات در بازار وسایل نقلیه باید بر اساس مصوبه ۵۴۳ و در چارچوب قوانین رقابت‌پذیری و فرمول شورای رقابت انجام شود. تنظیم‌گر فنی مسئولیت بیشتری در این خصوص بر عهده دارد و می‌تواند طرح‌ها و پیشنهاداتی در خصوص تنظیم‌گری با کف عرضه ارائه کند. همچنین در سامانه یکپارچه باید تمام اطلاعات خرید و فروش ثبت شده و صورت‌های حسابرسی شده مالی بر اساس قوانین هیأت تعیین و تصویب قیمت‌ها ملاک است. بنابراین با اصلاح دستورالعمل وسایل نقلیه، فرایند قیمت‌گذاری تسهیل شده و نقش تنظیم‌گری فنی در اجرا برجسته شده و نظارت و روابط حکومتی‌گذاری همچنان به عهده شورای رقابت است.