سال ۱۴۰۳، سال نوسان‌های تند دانش مالی با هنرنمایی AI

در سال ۱۴۰۲، التهابات ژئوپلوتیک دانش مالی جهان و ایران را تحت تأثیر قرار داده است. در حالی که رأی‌گیری آمریکا و تحولات سیاسی باعث عدم قطعیت در دانش مالی جهانی می‌شود، تحولات مالی در سال‌های آینده نیز تحت تأثیر آن قرار خواهد گرفت. مقوله‌های AI و اثرات آن بر دانش مالی، نرخ بهره و تورم، نوسانات بازار و بازار سهام و انتظارات برای سال آینده از جمله موضوعات مهمی هستند که باید در نظر گرفته شوند و ایران نیز باید با تنش‌های مالی و سیاسی مواجه شده و به این چالش‌ها پاسخ دهد.

به گزارش خبرنگار دیجیاتور، سال ۱۴۰۲ سالی پر از التهابات ژئوپلوتیک بوده که بر فضای دانش مالی نیز تأثیر گذاشت در گفت‌وگو با نوید رجایی وضعیت سال ۱۴۰۲ و چشم انداز سال ۱۴۰۳ را بررسی کرده‌ایم:

آقای رجایی دانش مالی جهان در سالی که گذشت به چه سمتی رفت؟

برای اینکه وضعیت و پیش بینی بهتری نسبت به سال آینده داشته باشیم ابتدا بهتر است به دانش مالی جهانی نگاهی داشته باشیم تا چشم انداز بهتری نسبت به دانش مالی خود داشته باشیم. در اواخر سال ۲۰۲۳ عموم تحلیلگران بر این باور بودند که از ابتدای سال ۲۰۲۴ نرخ بهره کاهش پیدا خواهد کرد. اما داده‌های مالی منتشر شده نشان داد که حداقل تا نیمه دوم سال ۲۰۲۴ نباید منتظر کاهش نرخ بهره باشیم و تحولات سیاسی به خصوص رأی‌گیری آمریکا به عنوان بزرگترین دانش مالی جهان به گونه‌ای است که ما را با عدم قطعیت مواجه می‌سازد و در نتیجه عدم قطعیت منجر به ایجاد ذهنیت‌ها و تفکرات مختلف خواهد شد که نوسانان تند قیمتی را به وجود خواهند آورد.

در حال حاضر صندوق بین المللی پول رشد جهانی را برای سال ۲۰۲۴ نسبت به سال ۲۰۲۳ اندکی پایین‌تر در نظر گرفته که اگر به جزئیات دیتاهای صندوق بین المللی توجه داشته باشیم متوجه خواهیم شد که رشد اقتصادهای پیشرفته به شدت کند خواهد بود اما کشورهایی همچون هند می‌توانند شگفتی ساز سال ۲۰۲۴ باشند. یکی از مقوله‌های مهمی که در جهان نگرانی برای سیاستمداران شده انتظارات تورمی است که روابط حکومتی‌های انقباضی فدرال رزرو به گونه‌ای بوده که توانسته ذهنیت‌های تورمی را خنثی و درنتیجه نوعی رکود به وجود آورد و همین عامل باعث می‌شود که اگر تنش‌های امنیتی خاصی نداشته باشیم از نیمه دوم سال آرام آرام به سمت کاهش نرخ بهره حرکت کنیم. از سوی دیگر دنیای دانش مالی صرفاً نقدینگی و تراز نیست و عوامل بسیار زیادی بر نوسانات تأثیر گذار هستند یکی از این عوامل گرمایش جهانی است که اگر بسیاری از کشورهای صادرکننده از قبیل هند برزیل و تایلند و …با این معضل مواجه شوند، فروش خارجی محدود شود و در نتیجه بر قیمت و عرضه و تقاضا محصولات زراعت اثر بگذارد.

نظرتان درباره AI چیست؟

AI موضوع دیگری است که بر دانش مالی تأثیر گذار است. AI پدیده‌ای بود که از سال ۲۰۲۲ با آن آشنا شدیم وسال ۲۰۲۳ تأثیر ملایمی بر اقتصادها به خصوص اقتصادهای کشورهای پیشرفته داشت و انتظار می‌رود با ارتقا و حضور هوش‌های مصنوعی جدید و استفاده از آنها در صنایع مختلف وضعیت بهتری شاهد باشیم و اگر چه حضور و پیشرفت این ابزار در آینده می‌تواند چالش‌های شغلی زیادی را ایجاد کند. کشورهای در حال توسعه همواره دیرتر خودشان را آپدیت می‌کنند و درنتیجه اگر قصد دارند از مزایا AI استفاده کنند هرچه سریع‌تر خودشان را به روز رسانی کنند و با توجه به آنچه که می‌بینیم کشورهایی همچون عربستان قطر و امارات در منطقه خاورمیانه سریع‌تر با این موضوع خود را تطبیق خواهند داد.

به دانش مالی ایران بازگردیم، نظر شما درباره دانش مالی ایران چیست؟
دیتاهای گذشته همواره باعث می‌شود ما دید بهتری نسبت به آینده داشته باشیم. اگر نگاهی به کشورمان داشته باشیم متوجه خواهیم شد که ایران در دهه‌های گذشته همواره تحت تأثیر انتظارات بوده است و از آنجایی که جمهوری خواهان بسیار پرتنش و قاطعانه تصمیم می‌گیرند در نتیجه کشورمان نیز از نوسانات تند بی نصیب نخواهد ماند و هرچه به رأی‌گیری آمریکا نزدیکتر شویم این تنش‌ها بیشتر خواهد شد.داده‌های مالی به گونه‌ای است که باید نرخ دلار را برای سال ۱۴۰۳ کف ۵۸ هزار تومانی در نظر گرفت و اگر بازار ساز اقدام به نرخ سازی کند قطعاً فنر تورمی فشرده خواهد شد و این می‌تواند کابوسی برای همه باشد.

کارکرد فعلی نرخ بهره در دانش مالی ایران چیست؟

نرخ بهره از دیگر عواملی است که دانش مالی ما اثر گذار است. به نظر حکومت تا پایان سال ۱۴۰۳ نمی‌تواند نرخ بهره را کاهش بدهد و نهاد مالی از یک ابزار خود در حال استفاده است و در نتیجه می‌تواند ساخت و ساز را با چالش‌های جدی مواجه کند. اگرچه در ظاهر برای نرخ بهره از پارامتر شکست استفاده شده اما اگر نگاهی به صندوق‌ها داشته باشیم متوجه خواهیم شد ایم نرخ خود را در دانش مالی گذاشته و زمانی که هزینه‌های استقراض بالا رود ساخت و ساز به صرفه نیست و در نتیجه هر درصد اضافی افزایش در نرخ بهره منجر به از بین رفتن کسب وکارهای بیشتری خواهد شد که البته نهاد مالی هم چاره‌ای جز بالا نگه داشتن نرخ بهره ندارد و با توجه به وضعیت مالی نمی‌توان رشد مالی خاصی را برای سال ۱۴۰۳ در نظر گرفت و کسری برنامه‌ریزی مالی در کنار روابط حکومتی‌های انقباضی می‌تواند شرایط سختی را رقم بزند.

به صورت جزئی آیا طلا می‌تواند بازده خوبی برای سال آینده داشته باشد؟

حال اگر نگاهی به طلا داشته باشیم باید به سه پارامتر قیمت دلار، قیمت انس و حباب توجه کنیم. در حال حاضر ما برای انس جهانی طلا برای سال ۱۴۰۳ انتظار رشد بالاتر از ۲۴۰۰ دلار را داریم و از سوی دیگر قیمت دلار نیز قطعاً بالای ۷۰ را لمس می‌کند و در نتیجه طلای ۱۸ عیار می‌تواند بالای ۴میلیون ۵۰۰ هزار تومان قرار بگیرد که اگر نگاهی به انتظارات تورمی در سال آینده داشته باشیم متوجه خواهیم شد که این عدد دور از ذهن نخواهد بود. در مورد بازار سهام قیمت‌ها در نقاط بسیار جذابی هستند و بازار سهام با وجود روابط حکومتی‌های انقباضی می‌تواند رشد ملایم و خوبی را تجربه کند و در صورت عدم وجود ریسک سیستماتیک بازار سهام توانایی رسیدن به ۲ میلیون ۸۰۰ هزار واحد را دارد.

التهابات ژئوپلوتیک در سال ۱۴۰۲ بر فضای دانش مالی تأثیر گذاشت. تحلیلگران تصور می‌کردند که نرخ بهره کاهش پیدا خواهد کرد، اما داده‌های مالی نشان داد که این کاهش تا نیمه دوم سال ۲۰۲۴ اتفاق نخواهد افتاد. تحولات سیاسی و رأی‌گیری آمریکا باعث عدم قطعیت و نوسانات قیمتی در اقتصادهای جهانی شده است. صندوق بین المللی پول رشد جهانی را برای سال ۲۰۲۴ کمی پایین‌تر از سال ۲۰۲۳ در نظر گرفته است. گرمایش جهانی نیز می‌تواند بر بازارهای صادراتی کشورها تأثیر بگذارد. AI نیز تأثیر گذار بر اقتصادها است و رویکرد کشورها به آن متفاوت است. ایران نیز تحت تأثیر انتطارات بوده و تورم و نرخ بهره از عوامل مؤثر در دانش مالی ایران هستند. طلا و بازار سهام نیز در آینده می‌توانند بازده خوبی داشته باشند.