زمان تریبون یکسو رفته است/ هنگامی که یک برنامه ۳ بار خداحافظی گفت

در این متن، علی صدری نیا، مستندساز و تهیه کننده، درباره اهمیت ساخت و ساز برنامه های تلویزیونی بدون جهت گیری و با رویکرد متعادل برای پخش در ایام رأی‌گیری صحبت می‌کند. وی بیان می‌کند که نیاز به آوردن دیدگاه های مختلف در برنامه ها و اعتماد مخاطب به نام تجاری‌های پایدار و طولانی‌مدت وجود دارد. همچنین، اشاره می‌کند که استفاده از برندها و برنامه‌های موثر در طول زمان می‌تواند به افزایش اثرگذاری و اعتماد مخاطبان کمک کند. وی همچنین به اهمیت حفظ رویکرد نام تجاری و پشتیبانی مداوم از برنامه‌ها در زمان‌های بحرانی و عدم تغییر ناگهانی برندها اشاره می‌کند.

علی صدری نیا مستندساز، تهیه کننده و مجری درباره ساخت برنامه های انتخاباتی که بتواند با رویکردی درست و بدون جهت گیری، آرای مختلف را روی آنتن مطرح کند به خبرنگار دیجیاتور بیان کرد: ضرورت پخش این برنامه ها را همه ما می دانیم و هرکسی که در حوزه رسانه کار کرده باشد، متوجه است که دوران تریبون‌های یک طرفه ای که صرفاً یک نظر و یک دیدگاه را مطرح کند گذشته و اثرگذاری این مدل از کار رسانه ای به پایان رسیده است.

برنامه «شیوه» وسط بحران زن، زندگی، آزادی جنسی از کارشناسان را دارد و حرف هایی را مطرح می کند که بعد از این بحران دیگر ادامه ندارد و شیب برنامه نزولی می‌شودوی اضافه کرد: طبیعتاً در برنامه هایی که الان در آستانه رأی‌گیری ساخت و ساز می شود این رویکرد وجود دارد که دیدگاه های مختلف روی آنتن بیایند و حرف ها و بحث های خود را مطرح کنند. نگاه موثری هم هست اما نکته مهمی وجود دارد که وقتی به استفاده از دیدگاه های مختلف و مقطعی نگاه می کنیم و صرفاً در زمان بحران ها سراغ چنین رویکری می رویم، کار ما به میزان زیادی اثر خود را از دست می دهد. وقتی برنامه «شیوه» وسط بحران زن، زندگی، آزادی، جنسی از کارشناسان را دارد و حرف هایی را مطرح می کند که بعد از این بحران دیگر ادامه ندارد و شیب برنامه نزولی است یا در آستانه رأی‌گیری دوباره شدت می گیرد مخاطب حس مثبتی ندارد.

صدری نیا با اشاره به تاثیر این نگاه روی مخاطب تصریح کرد: مخاطب فکر می کند این نگاه، ابزاری است و رسانه قایل به دیدگاه های مختلف نیست بلکه هر جا احساس نیاز می کند این دیدگاه ها را روی آنتن می آورد. این اتفاق و رویکرد وقتی به قاعده و تناسب در ایام سال نباشد به افراط و تفریط می رسد. یعنی ما زمانی، منتقدانی با دوز کمتر هم روی آنتن راه نمی دهیم و بعد یک باره افرادی یا طیف هایی روی آنتن می بینیم که حتی تا مخالفت با جمهوری اسلامی هم پیش می روند. این نگاه افراط و تفریطی است و در بلندمدت اثرش را تا حدی از دست می دهد.

لزوم ساخت و ساز برنامه‌های تلویزیونی در فضای سیاسی تا مخاطب به آنها اعتماد کند

وی عنوان کرد: رسانه باید بداند مهم است که برندهایی از برنامه های تلویزیونی را با این کارکرد داشته باشد تا مخاطب در بلند مدت بتواند به آنها اعتماد کند یعنی باید برنامه های تلویزیونی در فضای سیاسی داشته باشیم که مخاطب در طول ۵ یا ۱۰ سال به آنها اعتماد کند و حتی اگر حکومت ها یا سازماندهی شهری ها و مجلس و … عوض می شود این رسانه به صورت ثابت با هر یک از این اشخاص حقوقی و ارگان ها مواجهه داشته باشد، اگر اشتباه می کنند نقدشان کند و اگر اتفاق خوبی رقم می زنند تشویق شان کند. در این صورت مخاطب هم به این برنامه ها و برندها اعتماد می کند.

در بحران ها به فکر تاسیس برنامه های مختلف می افتند یا وقتی ماجرای غزه و رأی‌گیری اتفاق می افتد همه فکر می کنند چه برنامه ای به ساخت و ساز برسد این مجری و کارشناس برنامه های تلویزیونی تصریح کرد: در حال حاضر با این رویکرد مواجه هستیم که در بحران ها به فکر تاسیس برنامه های مختلف می افتند یا وقتی ماجرای غزه و رأی‌گیری اتفاق می افتد، همه فکر می کنند چه برنامه ای به ساخت و ساز برسد و در هزار بحران دیگر به این فکر می کنند که یک برنامه جدید و تازه به آنتن برسانند درحالی که باید ۵ نام تجاری مهم یا بیشتر در تلویزیون وجود داشته باشد که حالا با این برندها سراغ چنین سوژه ها و موضوعات سیاسی، منطقه ای و ملی برویم نه اینکه ابتدا برنامه روی آنتن بیاید و تازه در وهله اول بخواهیم روی مدیریت نام تجاری آن کار کنیم.

سازنده مستندهای «غیررسمی» اضافه کرد: این اتفاقی بود که در حوزه ورزش برای برنامه «نود» رخ داد که طی سال های متمادی نمی گفتند برای فلان موضوع ورزشی یک برنامه دیگر تاسیس کنیم و همه منتظر بودند، ببینند که این برنامه به حواشی و اتفاقات فوتبال چطور می پردازد. این اتفاق هیچ گاه در حوزه برنامه های سیاسی رخ نداده است.

رودربایستی صداوسیما در مقاطع زمانی و حذف برندها

وی با اشاره به برخی از برندهایی که می توانستند ادامه دار شوند، گفت: ما در مقطعی در بخش های خبری باکس های انتقادی داشته ایم، مثلاً در بخش سیاسی آیتم «صرفاً جهت اطلاع» را داشتیم یا «حساس نشو» و «بالاتر از خبر» اما با تغییرات حکومت ها و روی کار آمدن برخی طیف های سیاسی که صداوسیما احساس رودربایستی با آنها داشته است یک باره برندهای انتقادی خود را تعطیل کرده است. این نگاه مقطعی به برنامه ها غلط است رسانه باید پشت برنامه هایش بایستد و آنچه که باید حفظ شود نگاه مستقل خودش است. اگر الان برنامه ای روی آنتن می آید نباید به آن نگاه کوتاه مدت داشته باشیم و باید در موضوعات و زمان‌های بعدی هم از آن بهره گرفته شود.

تهیه کننده برنامه «بی واسطه» درباره این مدل استفاده از برندها یادآور شد: حتی اگر به رسانه هایی که ضد ایران و جمهوری اسلامی کار می کنند، نگاه کنید می بینید که آنها هم برنامه ها و مجریان خود را در بلند مدت به برندهایی تبدیل کرده اند که در مقاطع مهم سراغ همین افراد می روند و برای همین اثرگذار می شود و در فواصل کارشان سراغ مستندها و تولیدات جدید هم می روند اما از برندهای مدت دار خود بهره می گیرند.

«به اضافه یک» می‌تواند نام تجاری شود

وی درباره اینکه در حال حاضر چه برنامه هایی وجود دارند که می توان از نام تجاری آنها مراقبت کرد تا ادامه دار شوند، تصریح کرد: یکی از این برنامه ها «به اضافه یک» است که از نظر فرمی، گرافیک، دکور و حتی همان نگاه های مختلفی که روی آنتن مطرح می‌شود، حداقل هایی را دارد که می‌تواند پخته‌تر شود و جلو برود. خود برنامه «شیوه» هم اگر نگاه مقطعی نسبت به آن وجود نداشته باشد و رویکرد خود را در بلند مدت هم حفظ کند بحث های خوبی را روی آنتن ارایه می کند.

صدری نیا با اشاره به بخش گفت‌وگوی ویژه در شبکه خبر بیان کرد: متاسفانه در این سال ها ظرفیت های خوبی هم در شبکه خبر می توانست شکل بگیرد که به نظرم با بی سلیقگی پیش می‌رود.

وی در پایان گفت: فکر نمی کنم برندی در دنیا باشد که به این شکل پیش برود که به طور مثال ابتدای گفت‌وگو مجری به مخاطبان شبکه یک و شبکه خبر سلام کند و بعد از مدتی با شبکه یک خداحافظی کند و بگوید با شبکه خبر ادامه می دهیم و باز بعد از مدتی با شبکه خبر ۱ خداحافظی کند و بگوید به شبکه خبر ۲ رفته ایم. به این ترتیب طی یک اتفاق عجیب و غریب شما یک برنامه یک و نیم ساعته را بخواهید از ۳ شبکه دنبال کنید. در یکی از شب هایی که برنامه گفت‌وگوی ویژه پخش می شد و آقای قوچانی و آقای کوشکی مهمان برنامه بودند از شبکه یک خداحافظی شد و بعد برنامه از شبکه خبر روی آنتن رفت و بعد با تاخیر به شبکه خبر ۲ رسید.

نتیجه گیری این متن این است که در برنامه های تلویزیونی، لازم است تا یک رویکرد درست و بدون جهت گیری داشته باشیم تا آرای مختلف را به خوبی مطرح کنیم. برنامه ها باید بتوانند مخاطب را جلب کرده و به آنها اعتماد کنند. در این راستا، حفظ برندهای مدت دار و ارتقاء کیفیت برنامه ها می تواند به اثربخشی بیشتر آنها کمک کند. از طرفی، نگاه مقطعی به برنامه ها و حذف برندها می تواند به افراط و تفریط در انتخاب موضوعات منجر شود. در نهایت، توجه به مخاطب و ایجاد انطباق مناسب با نیازهای او می تواند باعث پیشرفت و موفقیت برنامه های تلویزیونی شود.