بحران منابع آبی، نشانه های پیشگویی تهدیدهای گرمایش جهانی در ایران و جهان

تغییر اقلیم و مخاطرات جوی بر دانش مالی و زندگی افراد تأثیرات قابل ملاحظه‌ای دارد. بر اساس گزارش بانک جهانی، در ۲۰ سال اخیر بیش از ۱.۶ میلیارد نفر درگیر آب‌گرفتگی و ۱.۴ میلیارد نفر گرفتار کم‌آبی در جهان بوده‌اند. همچنین، فجایع مربوط به منابع آبی و اقلیم در ۵۰ سال گذشته هر روز جان ۱۱۵ نفر را می‌گیرد و خسارتی به میزان ۲۰۲ میلیون دلار به بار می‌آورد. با این وجود، امکان پیشگیری و کاهش خسارات مخاطرات طبیعی و جوی وجود دارد. سامانه هشدار سریع مخاطرات جوی می‌تواند با تامین مالی مناسب، خسارت‌ها را به طور قابل توجهی کاهش دهد. این سامانه شامل شبکه ایستگاه‌های پیش‌بینی آب و هوا، دیدبانی جو، تحلیل و پیش‌بینی مخاطرات جوی و اطلاع‌رسانی است. ضرورت استفاده از دیپلماسی فعال برای جلب حمایت‌های بین‌المللی و توسعه زیرساخت‌های هشدار در کشور، توسعه شبکه‌های پیش‌بینی آب و هوا، استفاده از فناوری‌های نوین مانند AI و ترویج آموزش و سواد اقلیمی نیز از جمله اقداماتی هستند که برای بهبود سامانه هشدار مخاطرات جوی در کشور ضروری است.

به گزارش دیجیاتور به نقل از وزارت راه و شهرسازی، مجید حبیبی مدیر گروه پیش آگاهی مخاطرات جوی پژوهشگاه پیش‌بینی آب و هوا و علوم جو در پنل تخصصی هفتمین کنفرانس بین‌المللی تغییر اقلیم گفت: بحران منابع آبی، پیش نشانگر تهدیدهای تغییر اقلیم در ایران و جهان است به طوری که بر اساس گزارش بانک جهانی در ۲۰ سال اخیر ۱.۶ میلیارد نفر درگیر آب‌گرفتگی و ۱.۴ میلیارد نفر گرفتار کم‌آبی در دنیا بودند.

حبیبی نوخندان اظهار کرد: گزارش‌های هیئت بین‌الدول تغییر اقلیم نشان می‌دهد که تغییر اقلیم، ریسک دو برابر شدن جمعیت در معرض آب‌گرفتگی و کم‌آبی در دنیا را نیز تقویت کرده است. گزارش سازمان جهانی پیش‌بینی آب و هوا نشان می‌دهد که فجایع مربوط به اقلیم و منابع آبی در ۵۰ سال گذشته به طور میانگین روزانه جان ۱۱۵ نفر را گرفته و ۲۰۲ میلیون دلار خسارت به بار آورده است.

مدیر گروه پیش آگاهی مخاطرات جوی پژوهشگاه پیش‌بینی آب و هوا و علوم جو با بیان اینکه مواجهه با مخاطرات طبیعی اجتناب ناپذیر است، ادامه داد: در دو سال گذشته، آب‌گرفتگی شدید اروپای غربی را تحت تأثیر قرار داد و تنها در آلمان حدود ۴۰ میلیارد دلار خسارت به بار آورد.

حبیبی نوخندان اضافه کرد: با این همه امکان پیشگیری از خسارات‌های مخاطرات طبیعی و جوی وجود دارد به نحوی که با سرمایه گذاری روی هشدار سریع برای همه می‌توان تا حد زیادی از خسارت‌ها کاست. سرمایه گذاری یک واحد پولی در امر پیشگیری از مخاطرات طبیعی در جامعه، می‌تواند از خسارتی معادل پنج واحد پولی به آن جامعه جلوگیری کند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه پیش‌بینی آب و هوا و علوم جو افزود: هدف اصلی سامانه هشدار سریع برای همه، اطمینان از آگاهی مردم قبل از وقوع رویدادهای خطرآفرین است به طوری که آنها بتوانند اقدامات لازم را برای حفظ جان و مال خود انجام دهند. در ایران، سامانه‌های هشدار مخاطرات طبیعی عمدتاً به وسیله سازمان پیش‌بینی آب و هوا کشور، سازمان سازماندهی بحران، سازمان نقشه برداری و سازمان زمین شناسی اداره می‌شوند.

وی ادامه داد: سامانه ملی یکپارچه هشدار سریع مخاطرات جوی شامل شبکه‌ای از انواع ایستگاه‌های پیش‌بینی آب و هوا و دیدبانی جو به همراه دانش فنی و تکنیک‌های عملیاتی، تحلیل و پیش بینی مخاطرات جوی، اطلاع رسانی و هشدار و در نهایت تصمیم گیری و اقدام است.

مدیر گروه پیش آگاهی مخاطرات جوی پژوهشگاه پیش‌بینی آب و هوا و علوم جو تصریح کرد: سامانه ملی یکپارچه هشدار سریع مخاطرات جوی شامل یک چرخه پایدار دیدبانی و ساخت و ساز داده و اطلاعات، خدمات و محصولات، انتشار و توزیع پیام و بازخورد گیری است که مدام تکرار می‌شود و سیستم با شناسایی نقاط ضعف، به بهبود و توسعه خدمات تخصصی کمک می‌کند.

حبیبی نوخندان خاطر نشان کرد: مخاطرات جوی از جمله مهمترین عوامل تهدید کننده زندگی و زیرساخت‌های کشور است که توجه و هزینه برای آن، یک سرمایه گذاری است.

وی افزود: از الزامات عملیاتی کردن سامانه هشدار سریع برای همه در کشور می‌توان به ضرورت استفاده از دیپلماسی فعال برای جلب حمایت‌های بین‌المللی و توسعه زیرساخت‌های هشدار در کشور، توسعه و گسترش شبکه ایستگاه‌های پیش‌بینی آب و هوا با پوشش سراسری از طریق تعامل و همکاری با وزارت نیرو و جهاد زراعت و توسعه مدل‌های پیش بینی مخاطرات جوی-اقلیمی اشاره کرد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه پیش‌بینی آب و هوا و علوم جو ادامه داد: استفاده از دانش و فناوری‌های نوین نظیر AI و ماشین لرنینگ با هدف شناسایی الگوهای رفتاری مخاطرات، ایجاد زیر ساخت‌های شبکه‌های هشدار سریع مخاطرات جوی در دیدبانی پیش‌بینی آب و هوا و افزایش پوشش رسانه‌ای هشدارها، از دیگر نیازهای ضروری برای بهبود وضعیت سامانه هشدار مخاطرات جوی در کشور است.

حبیبی نوخندان گفت: یکی از نیازهای جامعه ایران آموزش و ترویج عمومی و ارتقا سواد اقلیمی است که به درک بهتر اوضاع جوی – اقلیمی و بینش مشترک نسبت به بایدها و نبایدهای این حوزه می‌انجامد.

بحران منابع آبی نشانگر تهدیدهای تغییر اقلیم است، آب‌گرفتگی و کم‌آبی در دنیا رو به افزایش است. فجایع اقلیم و منابع آبی روزانه جان بسیاری را گرفته و خسارات بسیاری را به بار آورده است. امکان پیشگیری از خسارات طبیعی وجود دارد و سرمایه گذاری در این بخش می تواند خسارات را به حداقل برساند. هدف اصلی سامانه هشدار سریع برای همه، آگاهی مردم قبل از وقوع رویدادهای خطرآفرین است. سامانه ملی یکپارچه هشدار سریع مخاطرات جوی شامل یک چرخه پایدار دیدبانی و ساخت و ساز داده و اطلاعات، خدمات و محصولات، انتشار و توزیع پیام و بازخورد گیری است. مخاطرات جوی تهدید کننده زندگی و زیرساخت‌های کشور هستند. استفاده از دیپلماسی فعال برای جلب حمایت‌های بین‌المللی و توسعه زیرساخت‌های هشدار در کشور، توسعه و گسترش شبکه ایستگاه‌های پیش‌بینی آب و هوا با پوشش سراسری، توسعه مدل‌های پیش بینی مخاطرات جوی-اقلیمی، استفاده از دانش و فناوری‌های نوین، افزایش پوشش رسانه‌ای هشدارها، آموزش و ترویج عمومی و ارتقا سواد اقلیمی نیازهایی است که باید در کشور به آنها توجه شود.