اکران جشنواره‌ها باید از اثر سینمایی‌های مستند خودداری کند/ نیاز است به معرفی محصولات با جدیت توجه کنیم
0 نظر
مستند “خانواده خلج”، که به کارگردانی مشترک مریم الهامیان و مصطفی حاجی قاسمی ساخت و ساز شده است، در حال حاضر در هفدهمین جشنواره اثر سینمایی مستند ایران “سینماحقیقت” نمایش داده میشود. این اثر سینمایی بر اساس روایت خیالی خانواده‌ای است که به تازگی مرغداری خود را در گلپایگان احداث کرده اند، اما با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شوند که به بنیان خانواده آسیب می‌زند. مصطفی حاجی قاسمی درباره اکران اثر سینمایی در سینماهای “هنروتجربه” اظهار کرده است که علی‌رغم اختصاص زمان کم به این مستند در جشنواره، اما اکران آن برای عموم بسیار خوب و عدالتی است و می‌توان آن را به عنوان اجرای عدالتی برای دیده شدن مستند تعبیر کرد. همچنین او تاکید کرده است که اکران مستند در سینماهای استان‌ها، در عین تقدیر از گروه “هنروتجربه”، به دانش مالی سینمای مستند کمک چندانی نمی‌کند و نیاز به جریان حرفه‌ای‌تر در حوزه ارائه و پخش اثر سینمایی‌های مستند است.
مصطفی حاجی قاسمی یکی از کارگردانان مستند «خانواده خلج» که این روزها همراه با دیگر آثار هفدهمین جشنواره اثر سینمایی مستند ایران «سینماحقیقت» روی پرده سینماهای «هنروتجربه» رفته است درباره این برنامه اکران گفت: علی‌رغم اینکه نسبت به سایر آثار زمان کم‌تری به اکران مستند «خانواده خلج» در سینماهای «هنروتجربه» اختصاص داده شده است اما به طور کلی اینکه اثر سینمایی از چرخه جشنواره خارج شود و به اکران عمومی درآید، اتفاق بسیار خوبی است و می‌توان آن را به اجرا شدن عدالتی برای دیده شدن مستند، تعبیر کرد.
وی ادامه داد: اثر سینمایی‌های مستند و تجربی یا به‌طور کلی آثار متفاوت، اصولاً در طول جشنواره‌ها و در سینماهای تهران به نمایش درمی‌آیند و مردم شهرستان از دسترسی به آن‌ها محروم هستند به همین دلیل اکران برخی از آثار جشنواره «سینماحقیقت» در سینماهای «هنروتجربه» می‌تواند بخشی از این کمبود را جبران کند. از طرف دیگر از آنجایی که تجربه اکران اثر سینمایی‌هایم را در گروه «هنروتجربه» به‌صورت آنلاین و حضوری داشته‌ام، فکر می‌کنم ترکیب این ۲ قالب نمایش اتفاق خوبی باشد چراکه خیلی از شهرستان‌ها هنر هفتم ندارند و دیدن آثار برای علاقه‌مندان، غیر قابل دسترسی است پس اگر اکران آنلاین هم داشته باشیم، می‌توانیم مخاطبان بیشتری جذب کنیم.
حاجی قاسمی در پاسخ به این پرسش که فکر می‌کند اکران مستند در استان‌ها چقدر می‌تواند به دانش مالی این هنر هفتم کمک کند، مطرح کرد: باتوجه به شرایط اکران مثل اکران‌های کوچک و گاهی به گاهی و بدون معرفی محصولات حرفه‌ای، فکر نمی‌کنم نمایش مستند در استان‌ها کمکی به جریان دانش مالی این هنر هفتم کند. سینمای مستند ما نیازمند یک جریان حرفه‌ای‌تر در حوزه ارائه و پخش است که نادیده گرفته شده است. البته باید گفت در طول سال‌های اخیر توجه بیشتری به بحث دانش مالی سینمای مستند شده است و دوستان ما در حوزه سازماندهی و پخش اثر سینمایی‌های مستند به این نتیجه رسیده‌اند که این آثار هم مخاطبان خودش را دارد و می‌تواند ارائه شود اما باید گفت ظرفیت محدود اکران‌های «هنروتجربه» نمی‌تواند این خسران را جبران کند.
کارگردان «شکستن» درباره راه حل این مشکل بیان کرد: باید معرفی محصولات و جلب توجه عمومی نسبت به اثر سینمایی مستند بیشتر شود و اینگونه آثار را جدی گرفت. سینمای مستند ما در طول سال‌های اخیر خیلی جلوتر از سینمای داستانی بوده است و مستندسازان اثر سینمایی‌های بسیار خوبی را به ساخت و ساز رسانده‌اند که متأسفانه دیده نشده و بعد از اکران جشنواره‌ای، آرشیو یا فراموش شده‌اند. معرفی محصولات خوب برای اکران آثار مستند حس توجه بیشتر به اثر سینمایی را برای فیلمساز ایجاد می‌کند و مخاطبان هم آن را می‌بینند، اگر بخواهیم با تعدادی معرفی محصولات مجازی پیش برویم، درعین حال که پدیده مثبتی است اما اتفاقی به واسطه آن شکل نمی‌گیرد و کمک شایانی به دانش مالی سینمای مستند نمی‌کند.
این فیلمساز افزود: باید سینمای مستند را جدی بگیریم، سینمای مستند، سینمای دغدغه‌مند و جست‌وجوگری است و باید بسیار بیشتر به فیلمسازان این حوزه توجه شود. امیدوارم شرایطی فراهم شود تا مستندسازان با بستر نرم‌افزاری‌ها و شبکه‌های مختلف رابطه بهتری داشته باشند و بتوانند اثر سینمایی‌های‌شان را بهتر پخش کنند تا درنهایت بهتر دیده شود. در کشورهای دیگر مستند بخش مهمی از سبد خانوار را تشکیل می‌دهد و به شکل جدی‌تری توسط مخاطب عام پیگیری و دیده میشود.
وی درباره برنامه اکران «خانواده خلج» در آینده گفت: اولین اکران مستند «خانواده خلج» در جشنواره «سینماحقیقت» شکل گرفت، پس از آن فستیوال‌های دیگری هم وجود دارند که اثر سینمایی‌مان را برای‌شان ارسال خواهیم کرد. پس از به پایان رسیدن زمان جشنواره‌ای شدن اثر سینمایی، قطعاً دوست داریم که «خانواده خلج» را به شکل خوب و درستی اکران کنیم که دیده شود.
حاجی قاسمی ادامه داد: «خانواده خلج»، مستندی برای بررسی جامعه تولیدگران و مشکلات بانکی که در راهشان قرار می‌گیرد، است. این مستند مساله بسیار مهمی را بررسی می‌کند که یکی از دردهای جامعه ما در حوزه دانش مالی، جامعه و حتی روزمره است از این رو دوست داریم که این اثر سینمایی دیده، درباره آن بحث و مشکلات موجود بررسی شود.
کارگردان «آبی به رنگ خاک» درباره اکران اثر سینمایی در «هنروتجربه» عنوان کرد: گروه «هنروتجربه» بستری است که همه فیلمسازان به اکران اثر سینمایی‌شان در آن فکر می‌کنند، این گروه سینمایی اتفاق بسیار خوبی است، سال‌هایی بود که هنروتجربه‌ای وجود نداشت و اثر سینمایی‌های تجربی، مستند و اثر سینمایی‌های متفاوت‌مان مهجور می‌ماند و دیده نمی‌شد.
وی در پایان درباره اینکه اثر سینمایی در شهرستان سوژه مستند اکران میشود یا خیر، توضیح داد: متأسفانه «خانواده خلج» در شهرستان محل زندگی سوژه اثر سینمایی اکران نمی‌شود اما باید اشاره کنم که آن‌ها در روز آخر اکران در کنار سایر مخاطبان به تماشای اثر نشستند که اتفاق بسیار خوبی بود؛ اینکه خودشان و بررسی مشکلات‌شان را روی پرده هنر هفتم می‌دیدند، باعث ایجاد این حس می‌شد که صدای‌شان به گوش همه رسیده، به مساله‌شان رسیدگی و توجه شده است. سایر تماشاگران نیز پس از پایان اثر سینمایی با آن‌ها هم‌دردی می‌کردند و دیدن سوژه‌های اثر سینمایی از نزدیک برای‌شان جذاب بود.
در توضیح این مستند آمده است: خانواده خلج اواخر دهه هفتاد با رؤیای احداث یک واحد مرغداری از تهران راهی گلپایگان می‌شوند، آن‌ها با شور و اشتیاق مرغداری‌شان را راه اندازی می‌کنند، اما مشکلات زیادی سد راهشان میشود که بنیان خانواده را تهدید می‌کند…
ساخت و ساز این اثر سینمایی مستند به کارگردانی مشترک مریم الهامیان و مصطفی حاجی قاسمی چهار سال زمان برده است و در شهرهای اصفهان. گلپایگان، رودهن و تهران فیلمبرداری شده است.
افتتاح سینماهای “هنروتجربه” با اکران مستند “خانواده خلج”، یک خطوط قابل توجه در سینمای مستند ایران است. علی‌رغم ظرفیت محدود اکران‌های این سینماها، این برنامه قدمی مثبت در راستای دسترسی بیشتر عموم به آثار مستند است. سینمای مستند نیازمند توجه بیشتری در حوزه ارائه و پخش است تا بتواند جریان مالی مناسبی ایجاد کند. اکران آنلاین و معرفی محصولات حرفه‌ای می‌تواند در این زمینه تأثیرگذار باشد. در کشورهای دیگر، سینمای مستند جا افتاده‌تری در سبد خانوارها دارد و به شکل جدی‌تری پیگیری و دیده میشود. توسعه نمایشگاه اثر سینمایی مستند و ایجاد روابط بهتر با بستر نرم‌افزاری‌ها و شبکه‌های مختلف نیز می‌تواند به بهبود و دیده شدن بهتر آثار مستند در کشورمان کمک کند.