جزئیات بازرگانی ایران به ارزش ۱.۵ میلیارد دلار با کشورهای آسیای مرکزی

گزارشی از معاونت بررسی‌های مالی اتاق بازرگانی تهران نشان می‌دهد که بازرگانی ایران با کشورهای آسیای مرکزی در سال‌های اخیر افزایش یافته است. این بازرگانی پس از کاهش در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰، در سال ۲۰۲۱ روند صعودی خود را شروع کرده و در سال ۲۰۲۲ به حدود ۱.۵ میلیارد دلار رسیده است. در این میان، افزایش بازرگانی بین‌الملل از قزاقستان و تاجیکستان به ایران عامل اصلی افزایش بازرگانی بین‌الملل است. تراز تجاری ایران با کشورهای آسیای مرکزی همواره به نفع ایران بوده و در سال ۲۰۲۱ به بیشترین میزان خود رسیده است، اما در سال ۲۰۲۲ کاهش یافته است. این بازرگانی در کل بازرگانی ایران تنها یک درصد را تشکیل می‌دهد و میله‌های آهنی، پلی اتیلن و میوه‌های خشک از کالاهای صادراتی ایران به منطقه آسیای مرکزی و پنبه و مخلوط‌های گندم از کالاهای وارداتی به ایران از این منطقه به شمار می‌روند.

به گزارش دیجیاتور، معاونت بررسی‌های مالی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی تحت عنوان «مروری بر بازرگانی ایران آسیای مرکزی» روند بازرگانی ایران با کشورهای این منطقه شامل ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قزاقستان و قرقیزستان را بررسی کرده است.

آسیای مرکزی سرزمین پهناوری در قاره آسیا است که محصور در خشکی است و هیچ مرزی با منابع آبی‌های آزاد جهان ندارد. این منطقه به‌طور معمول دربرگیرنده کشورهای ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قزاقستان و قرقیزستان است.

افزایش ۸ درصدی بازرگانی ایران با آسیای مرکزی

بر اساس این گزارش بازرگانی ایران با منطقه آسیای مرکزی طی سال‌های اخیر با نوساناتی همراه بوده است. بازرگانی ایران با این منطقه پس از کاهش در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰، در سال ۲۰۲۱، پس از فروکش کردن همه‌گیری کووید -۱۹ روند صعودی خود را آغاز کرد و در سال ۲۰۲۲، با افزایش هشت درصدی نسبت به سال قبل به حدود ۱.۵ میلیارد دلار رسید.

البته دلیل اصلی رشد مذکور افزایش ۲۶ درصدی بازرگانی بین‌الملل از این منطقه در مقابل افزایش سه درصدی فروش خارجی بوده است. همچنین در میان کشورهای منطقه آسیای مرکزی، افزایش ۸۹ درصدی و ۱۰۶ درصدی بازرگانی بین‌الملل از دو کشور قزاقستان و تاجیکستان عامل اصلی افزایش بازرگانی بین‌الملل از این گروه کشورها در سال ۲۰۲۲ بوده است.

با این حال تراز تجاری ایران با پنج کشور منطقه آسیای مرکزی طی سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ همواره به نفع ایران مثبت بوده و در سال ۲۰۲۱ به بیشترین میزان خود طی مدت مذکور (۸۲۶ میلیون دلار) رسیده است. در سال ۲۰۲۲ نیز تراز تجاری ایران با منطقه آسیای مرکزی حدود ۳۰ میلیون دلار کاهش یافته و به ۷۹۶ میلیون دلار رسیده است.

همچنین در سال ۲۰۲۲ ترکمنستان مهم‌ترین مقصد عمده صادراتی ایران در آسیای مرکزی بوده که ۳۸ درصد از ارزش کل فروش خارجی ایران به این منطقه را به خود اختصاص داده و ازبکستان نیز در مقام دوم قرار دارد.

سهم یک درصدی آسیای مرکز از کل بازرگانی ایران

با این حال، سهم بازرگانی ایران با منطقه آسیای مرکزی از کل بازرگانی ایران همچنان بسیار کم است و تنها یک درصد از کل ارزش بازرگانی ایران را تشکیل می‌دهد. همچنین در سال ۲۰۲۲ از کل ارزش بازرگانی کالایی ایران به این منطقه، ۷۷ درصد متعلق به فروش خارجی، معادل ۱.۱ میلیارد دلار، بوده و مابقی، معادل ۳۳۹ میلیون دلار را بازرگانی بین‌الملل تشکیل داده است.

عمده کالاهای صادراتی ایران به منطقه آسیای مرکزی شامل میله‌های آهنی، پلی اتیلن و میوه‌های خشک است. از سوی دیگر، عمده کالاهای وارداتی ایران از این منطقه شامل پنبه و مخلوط‌های گندم است.

بازرگانی ایران با منطقه آسیای مرکزی در سال ۲۰۲۲ به حدود ۱.۵ میلیارد دلار رسید. دلیل اصلی افزایش این بازرگانی از افزایش بازرگانی بین‌الملل از قزاقستان و تاجیکستان بود. در سال ۲۰۲۲، تراز تجاری ایران با منطقه آسیای مرکزی به ۷۹۶ میلیون دلار کاهش یافت. بازرگانی ایران با این منطقه تنها یک درصد از کل بازرگانی ایران را تشکیل می‌دهد. عمده کالاهای صادراتی ایران به این منطقه شامل میله‌های آهنی، پلی اتیلن، و میوه‌های خشک است. از سوی دیگر، عمده کالاهای وارداتی ایران از این منطقه شامل پنبه و مخلوط‌های گندم است.