بلاگرها هنوز هم دور از تور سازمان امور مالیاتی/ مقررات چه می‌گوید؟ – بازنویسی به فارسی
0 نظر
موضوع وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرها و فعالان فضای مجازی در ایران به تیتر رسانه‌ها رسیده و نظرات مختلفی در این زمینه وجود دارد. برخی از رسانه‌ها و افراد صاحب‌نظر، این وجوه دولتی را به دلیل فیلترینگ رسانه‌های مجازی غیرمنطقی عنوان کرده و با آن مخالفت کرده‌اند. همچنین واکنش‌های مختلفی از سوی حکومت و سازمان امور مالیاتی به این موضوع واکنش نشان داده است. از سوی دیگر، هنوز قوانین مربوط به وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرها نیاز به تقویت دارد و امکان شناسایی دقیق مشمولان مالیاتی در فضای مجازی وجود ندارد.
به گزارش خبرنگار دیجیاتور، موضوع وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرها و فعالان فضای مجازی در هفته‌های اخیر، بار دیگر به تیتر یک برخی از رسانه‌ها تبدیل شده است، نظراتی که گهگاه در تقابل با یکدیگر قرار دارند.
در واقع برخی از رسانه‌ها و افراد صاحب‌نظر، وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرهای فضای مجازی را به دلیل فیلترینگ این شبکه‌ها در کشور، غیرمنطقی عنوان می‌کنند؛ به عقیده این دسته از رسانه‌ها، حکومت با فیلترینگ مشکلاتی را در فضای مجازی ایجاد کرده و به همین دلیل، اخذ وجوه دولتی از بلاگرها منطقی به نظر نمی‌رسد.
به‌عنوان نمونه، امان‌الله قرایی مقدم، استاد موسسه آموزش عالی خوارزمی و جامعه‌شناس پیرامون وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرها گفته است: وقتی یک بستر نرم‌افزاری فیلتر شده است، چطور وجوه دولتی گرفتن از آن برقرار است؟ ضمن اینکه قائل به لزوم وجود یک ضابطه مشخص برای فضای مجازی هستم، اما نکته‌ای هم که دارندگان این صفحات مطرح می‌کنند، درست است.
اما نکته جالب‌توجه این بوده که اغلب رسانه‌هایی که به انتقاد از وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرها پرداخته‌اند، تنها این مطلب را در تیتر خود عنوان داشته‌اند و بررسی دقیق گزارشات منتشر شده حکایت از آن دارد که در مجموع موافق با وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرها هستند.
البته پایگاه اطلاع‌رسانی حکومت نسبت به انتقاد از وجوه دولتی ستانی از بلاگرها به‌سرعت واکنش نشان داده و پیرامون آن اطلاعیه‌ای را منتشر کرده که بخشی از آن در ادامه آمده است.
«… در سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰، اینفلوئنسرهایی که بیش از ۵۰۰ هزار نفر دنبال‌کننده داشتند، شناسایی شدند که ۵۵۱ مورد بودند، در نهایت برای ۱۲۳ تأثیرگذار برگه تشخیص وجوه دولتی صادر شد. مجموع تراکنش این اینفلوئنسرها ۲.۳ هزار میلیارد تومان بود که برای سال ۱۳۹۹، ۶۴ برگه تشخیص به ارزش ۲ هزار میلیارد تومان صادر شد که در نهایت ۷ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان وجوه دولتی اخذ شد.»
مقررات چه می‌گوید؟
مطابق با مقررات برنامه‌ریزی مالی سال ۱۳۹۹، درآمدهای کاربران دارای بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده در رسانه‌های کاربرمحور (مانند اینستاگرام و تلگرام) از محل معرفی محصولات مشمول وجوه دولتی بر درآمد خواهد بود. همچنین طبق بند «ذ» مقررات برنامه‌ریزی مالی سال ۱۴۰۰ در خصوص وجوه دولتی فعالیت‌های اینستاگرامی آمده است که درآمدهای کاربران دارای ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده در رسانه‌های کاربرمحور از محل معرفی محصولات، مشمول وجوه دولتی بر درآمد خواهد بود.
همچنین مطابق با اظهارنظر، سخنگوی سازمان امور مالیاتی، در سال ۱۴۰۲ نیز کسانی که در فضای مجازی از سکوهای خارجی اقدام به معرفی محصولات و درآمدزایی می‌کنند و بیش از ۵۰۰ هزار دنبال‌کننده دارند، باید وجوه دولتی بپردازند.
اما شاید این شبهه را بتوان مطرح کرد که در فضای مجازی با انبوهی از صفحاتی مواجه هستیم که علی‌رغم داشتن دنبال‌کننده کمتر از ۵۰۰ هزار نفر، تعرفه تبلیغاتی میلیونی دارند؛ یا با روش‌های دیگری، درآمد کلانی از فضای مجازی کسب می‌کنند ولی در مقررات به وجوه دولتی‌ستانی از این صفحات اشاره نشده است.
گفتنی است، در رسانه‌های مجازی پرمخاطب با صفحات و کانال‌هایی مواجه هستیم که از این سکوهای خارجی به‌منظور فروش کالا و خدمات خود بهره می‌نام تجاری، به‌عنوان نمونه در حوزه‌های مختلف به‌خصوص بازارهای مالی نظیر بازار سهام و ارز دیجیتال، شاهد فروش پکیج‌های متعددی هستیم که درآمد میلیاردی برای فروشندگان آن به دنبال دارد. همچنین در حوزه بازارهای مالی، کانال‌های تلگرامی خصوصی مشاهده میشود که به جهت عضویت در آن هزینه قابل توجهی از افراد دریافت میشود.
از سوی دیگر برخی از افراد چهره سالیان دور صداوسیما، در یوتیوب اقدام به ساخت و ساز و پخش برنامه‌هایی داشته‌اند که در آن تبلیغاتی به‌صورت زیرنویس یا درج نشان تجاری در محل اثر سینمایی‌برداری، مشاهده میشود.
همچنین برخی از تارنماهای خبری، با دریافت هزینه‌های میلیونی، روزانه چندین تبلیغ در فضای مجازی (سکوهای خارجی) منتشر می‌کنند؛ اما آیا از موارد گفته شده، حکومت وجوه دولتی دریافت می‌کند؟
وجوه دولتی دریافتی از بلاگرها، نمایشی و حداقلی!
لازم به توضیح است علاوه بر اینکه هنوز در خصوص وجوه دولتی‌ستانی از برخی فعالیت‌ها، تمهیدات قانونی اندیشیده نشده، وجوه دولتی وصولی از بلاگرها نیز آن‌چنان چشمگیر نبوده است؛ در واقع از زمان ایجاد الزام قانونی جهت وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرها تا به امروز، درآمد حکومت از این محل، مطابق با اظهار نظر رئیس سازمان امور مالیاتی کشور، حدود ۷ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بوده است، رقمی که قطعاً با ارزش کل درآمد بلاگرها و اعداد و ارقام موجود در این حوزه، فاصله فاحشی دارد.
این در شرایطی است که مطابق با ادعای برخی از اینفلوئنسرها، آنها ماهانه بین ۲ تا ۱۰ میلیارد تومان درآمد کسب می‌کنند؛ حال عدد فوق را با میزان وصول وجوه دولتی از بلاگرها مقایسه کنید، با این تفاسیر می‌توان ادعا کرد، اینفلوئنسرها هنوز در تور سازمان امور مالیاتی قرار ندارند.
مشمولان وجوه دولتی در فضای مجازی چه کسانی هستند؟
وحید عزیزی، مدیرکل اسبق دفتر بازرسی، مبارزه با فرار مالیاتی و پول‌شویی سازمان امور مالیاتی پیرامون الزام بلاگرها به پرداخت وجوه دولتی به خبرنگار دیجیاتور گفت: مطابق با مقررات، کسب هر درآمدی مشمول وجوه دولتی بوده و در مقررات برنامه‌ریزی مالی نیز بحث وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرها عنوان شده است؛ در واقع اینفلوئنسرهایی که بیش از ۵۰۰ هزار نفر آنها را دنبال می‌کنند و از محل معرفی محصولات در فضای مجازی درآمد دارند، باید وجوه دولتی پرداخت کنند.
این کارشناس مالیاتی ادامه داد: البته این موضوع به این معنی نیست که صفحات مجازی با دنبال‌کنندگان کمتر از ۵۰۰ هزار نفر، الزامی برای پرداخت وجوه دولتی ندارند، درواقع همه کسانی از محل معرفی محصولات در بستر فضای مجازی دارای درآمد هستند، مشمول وجوه دولتی می‌شوند.
معافیت مالیاتی، صفحات مجازی چندمیلیونی
عزیزی تصریح کرد: همچنین صفحاتی با دنبال‌کنندگان میلیونی وجود دارد که هیچ درآمدی از محل معرفی محصولات ندارند، در واقع، افراد فوق از وجوه دولتی این محل معاف هستند.
وی افزود: سازمان امور مالیاتی این اختیار را ندارد که بر اساس تعداد دنبال‌کننده وجوه دولتی دریافت کند، به بیانی باید از درآمدی که برای افراد محقق میشود، وجوه دولتی اخذ شود. در این راستا معرفی محصولات برخی از افراد هم به‌صورت کاملاً دوستانه و رایگان بوده که مشمول وجوه دولتی نخواهد بود.
بزرگ‌ترین سد سازمان امور مالیاتی پیرامون تحقق وجوه دولتی از اینفلوئنسرها
به گفته این کارشناس مالیاتی، شناسایی مشمولان وجوه دولتی فضای مجازی، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات پیرامون تحقق مقررات برنامه‌ریزی مالی کشور است.
وی دراین‌خصوص اظهار داشت: عمده بستر نرم‌افزاری‌هایی که افراد از طریق آن معرفی محصولات انجام می‌دهند، خارجی هستند و دسترسی به صاحب اصلی اکانت در برخی از موارد وجود ندارد، همین امر سد بزرگی برای تحقق درآمدهای مالیاتی از بلاگرها است.
وی ادامه داد: همچنین ادعای معرفی محصولات رایگان و دوستانه نیز یکی دیگر از مشکلات عمده سازمان امور مالیاتی است که زمان رسیدگی به این پرونده‌ها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
نحوه وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرها
عزیزی پیرامون نحوه محاسبه وجوه دولتی بلاگرها گفت: موضوع مهم پیرامون بلاگرها، گردش حساب آنها نیست، درواقع به طور خاص درآمد آنها از محل معرفی محصولات و فعالیت در رسانه‌های مجازی مورد بررسی قرار می‌گیرد، به بیانی مسئله اصلی این است که افراد از محل معرفی محصولات چقدر درآمد کسب می‌کنند.
وی افزود: عددی که از جمع ریز تراکنش پالایش شده فعالان فضای مجازی به دست می‌آید، مبنای محاسبه وجوه دولتی آنها است، موارد انواع واریزی‌ها تفکیک می‌شوند تا محاسبه وجوه دولتی به شکل دقیق صورت گیرد.
مدیرکل اسبق دفتر بازرسی، مبارزه با فرار مالیاتی و پول‌شویی سازمان امور مالیاتی تصریح کرد: با پایان‌یافتن تمامی مراحل و صدور برگه تشخیص، کلیه افراد دارای حق اعتراض هستند، البته پس از قطعی‌شدن فرآیندها، سازمان امور مالیاتی می‌تواند در صورت عدم پرداخت داوطلبانه وجوه دولتی توسط اینفلوئنسرها، از ابزارهای قانونی خود برای وصول وجوه دولتی استفاده کند.
زمان‌بر بودن وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرها
عزیزی در پاسخ به این سوال که چرا میزان وجوه دولتی دریافتی توسط سازمان امور مالیاتی به درآمد اینفلوئنسرها همخوانی نداشته و بسیار کمتر است، گفت: در این خصوص باید ببینیم که به چه میزانی برگ قطعی برای افراد صادر شده است، در واقع وصول وجوه دولتی از طریق برگ قطعی انجام میشود و نباید تنها میزان تراکنش‌ها ملاک قرار گیرد.
وی در پایان گفت: شناسایی نویسنده وبلاگ، دریافت ریز تراکنش از نهاد مالی و به بیانی فرآیند محاسبه تا دریافت وجوه دولتی، زمان‌بر است، اما سازمان امور مالیاتی با ابزارهای خود در جهت وصول آن حرکت خواهد کرد.
آنچه مشخص است در ایران به دلیل ضعف در قوانین حوزه فضای مجازی، امکان شناسایی دقیق مشمولان مالیاتی که در این بستر مشغول فعالیت هستند، وجود ندارد، از سوی دیگر هنوز قوانین مربوط به وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرها نیاز به تقویت دارد، شاید بتوان گفت اگر موضوع اظهارنامه مالیاتی کلیه ایرانیان اجرایی شود، فعالان فضای مجازی نیز موظف می‌شوند که نحوه کسب درآمد خود را اعلام کنند.
وجوه دولتی اخذ شده از بلاگرها نمایشی و حداقلی است. زمان‌بر بودن وصول وجوه دولتی از بلاگرها به دلیل ضعف در قوانین حوزه فضای مجازی و شناسایی دقیق مشمولان مالیاتی مشکل است. رسانه‌ها و افراد صاحب‌نظر تنها در تیتر انتقاد از وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرها را عنوان می‌کنند، اما در مجموع موافق با وجوه دولتی‌ستانی از بلاگرها هستند. مهم‌ترین سد در حوزه تحقق مقررات برنامه‌ریزی مالی کشور، شناسایی مشمولان مالیاتی از فضای مجازی است.