در یادگاری از نابغه‌ی سنتورنوازی چه اتفاقی افتاد؟/ او یک پدیده‌ی بی‌نظیر است!

در شب فضل الله توکل در چارچوب برنامه «شب فضل الله توکل» سی و نهمین جشنواره بین المللی هنر صوتی فجر، تعدادی از نوازندگان پیشگام هنر صوتی ایرانی در تالار رودکی تهران گرد هم آمدند. در این برنامه، فیلمی کوتاه از پیشینه هنری فضل الله توکل پخش شد و سپس رضا مهدوی مدرس موسسه آموزش عالی، نوازنده سنتور و دبیر جشنواره، در مورد وی و هنرمندی او توضیحاتی ارائه کرد. همچنین، خود فضل الله توکل هم حضور داشته و در این مراسم از دست اندرکاران برگزاری برنامه قدردانی کرده و آثاری از خود برای مخاطبان اجرا کرده است. او یکی از نوازندگان برجسته سنتور در ایران است و آثار بسیاری از او منتشر شده است.

به گزارش خبرنگار دیجیاتور، آئین نکوداشت فضل الله توکل از نوازندگان پیشگام هنر صوتی ایرانی شامگاه روز پنجشنبه بیست و ششم بهمن ماه در چارچوب ویژه برنامه «شب فضل الله توکل» سی و نهمین جشنواره بین المللی هنر صوتی فجر به میزبانی تالار رودکی تهران برگزار شد.

در ابتدای این برنامه فیلمی کوتاه از پیشینه هنری فضل الله توکل در عرصه سنتور نوازی، آهنگسازی، ترانه سرایی و خوانندگی پخش شد.

رضا مهدوی مدرس موسسه آموزش عالی، نوازنده سنتور و دبیر سی و نهمین جشنواره بین المللی هنر صوتی فجر هم در این برنامه گفت: بی تردید تکنیک و احساس هنرمندانه استاد فضل الله توکل از او نابغه‌ای را در عرصه سنتور نوازی ساخته که ذوقش را در ردیف هنر صوتی ایرانی پیاده کرده و توانسته است در این راه هم بسیار موفق باشد. هنر صوتی آثار استاد توکل به شکلی بود که هنر صوتی زمانه خودش را تداعی می‌کرد. او یکی از پدیده‌های هنر صوتی دوران خود بود که گرچه تحصیلات عالیه را در حوزه دانش مالی به سرانجام رساند اما توانست با هنر صوتی‌های کم نظیرش در قلب‌های مردم رسوخ کند و تبدیل به «پدیده دوران» شود.

دبیر سی و نهمین و جشنواره بین المللی هنر صوتی فجر با اشاره به ویژگی‌های فضل الله توکل بیان کرد: استاد فضل الله توکل علاوه بر توانمندی‌هایی که در عرصه نوازندگی سنتور دارد، یک صدای دو دانگ نرم و خوش لحن هم دارد. ویژگی که در صدای مرحوم غلامحسین بنان نیز بود و باعث شد شاهکارهایی از این خواننده پیشگام پیش روی مخاطبان قرار گیرد که خیلی از خواننده‌های دارای صدای شش دانگ نمی‌توانند چنین آثار ارزشمندی را خلق کنند.

این مدرس موسسه آموزش عالی افزود: حیف که استاد توکل اثری را با صدای خودش ضبط نکرده است. او هنرمندی در عرصه سنتور نوازی است که مضراب‌هایش فراتر از کلمه‌ها و زبان است. او به جای زبان با مضراب‌هایش می‌نوازد. مضراب‌هایی که آفرینشگر آثار بسیار ارزشمندی در عرصه هنر صوتی است. البته این هنرمند ارزنده هنر صوتی، علاوه بر نوازندگی، دستی هم بر ترانه سرایی دارد و شاید خیلی‌ها ندانند که بسیاری از ترانه‌ها و آثار ارزشمند هنر صوتی، از ذهن استاد توکل تراوش کرده است. وی هنرمندی است که خلق الساعه می‌ساخت و آثارش جملگی بخشی از بهترین‌های هنر صوتی ایرانی هستند.

مهدوی در ادامه صحبت‌های خود توضیح داد: ویژگی دیگری که در حوزه آثار استاد توکل می‌توان به آن اشاره کرد، جهان بینی و خلاقیت اوست. او همواره در آثارش پیشرفت می‌کند و اکنون فضای آثارش را به سمتی هدایت کرده که از نظر من دربرگیرنده یک «مکتب» است و من به جرأت می گویم که در عرصه نوازندگی سنتور مکتبی به نام «مکتب فضل الله توکل» وجود دارد.

وی در بخش پایانی صحبت‌هایش تصریح کرد: چلچراغ امشبِ سی و نهمین جشنواره بین المللی هنر صوتی فجر بی تردید حضور پربرکت استاد فضل الله توکل است که امشب با دل‌های ما و شما آن چنان عاشقانه می‌نوازند که در مطالعات تاریخی می‌ماند. من از استاد توکل هرچند یادگاری‌های زیادی به همراه داشته‌ام اما ایمان دارم امشب برای همه ما شب به یاد ماندنی شده است. شبی که این هنرمند پیشگام با تمام وجودش به تالار رودکی، محلی که در آن آثار درخشانی را در سال‌های قبل به جای گذاشته، آمده تا برای مخاطبان هنر صوتی ایرانی شب به یادماندنی را رقم بزند.

فضل الله توکل هم در این مراسم ضمن قدردانی از دست اندرکاران برگزاری این آئین نکوداشت گفت: امشب برای من افتخار بزرگی است که در کنار شما عزیزان حضور داشته باشم. به همین جهت دوست دارم همراه با پسرم نادر توکل آثاری را بخوانم. البته باید ببخشید که این صدا دیگر صدای خسته ای است و امیدوارم شما را آزرده نکند.

فضل الله توکل آهنگساز، نوازنده سنتور و شاعر متولد ۱۴ آبان ۱۳۲۱ در تهران است. او که از شاگردان علی تجویدی و حسین یاحقی است، در ارکسترهایی همچون رادیو و گل‌ها به نوازندگی پرداخته است و اجراهای متعدد تک‌نوازی در برنامه‌های یک شاخه گل، گل‌های رنگارنگ، برگ سبز و گل‌های جاویدان داشته است. هم‌نوازی‌های سنتور و ویولن توکل با پرویز یاحقی و یا اسدالله ملک نقش مهمی در گسترش هم‌نوازی این سازها در هنر صوتی معاصر ایران داشته است.

توکل آثار متعددی را با صدای اکبر گلپایگانی ضبط و منتشر کرده است که از جمله آنها می‌توان به قهر و ناز، مست عشق و عقیق اشاره کرد. ضمن اینکه در سال‌های اخیر مجموعه «عمری عاشقانه نوشتم» و «عمری عاشقانه نواختم» نیز در قالب اثر ادبی و آلبوم هنر صوتی به سرپرستی این هنرمند روانه بازار شده است. توکل دارای مدرک درجه یک هنری از وزارت میراث و ارشاد اسلامی است.

سی‌ونهمین جشنواره بین‌المللی هنر صوتی فجر به همت دفتر هنر صوتی معاونت امور هنری وزارت میراث و ارشاد اسلامی، توسط انجمن هنر صوتی ایران با همکاری بنیاد رودکی به دبیری رضا مهدوی از ۲۳ تا ۲۸ بهمن در بخش‌های رقابتی (جایزه باربد) و غیررقابتی، همزمان در تهران و ۱۴ استان دیگر در حال برگزاری است.

مراسم نکوداشت استاد فضل الله توکل در چارچوب برنامه “شب فضل الله توکل” سی و نهمین جشنواره بین المللی هنر صوتی فجر برگزار شد. وی در حوزه های مختلف هنر صوتی و ارکستر نوازی فعالیت داشته و آثار زیادی خلق کرده است. او فراتر از کلمات و زبان با مضراب‌هایش می‌نوازد و هنرمندی به نام “مکتب فضل الله توکل” دارد. در این برنامه، او به همراه پسرش، آثارش را اجرا کرده و در حوزه هنر صوتی ایرانی جای خود را دارد.