تأمین سرمایه در گردش؛ عدم همکاری بانک‌ها
0 نظر
مقاله به گزارش خبرنگار دیجیاتور درباره معظم رهبری که سال ۱۴۰۲ را به عنوان سال رشد ساخت و ساز و مهار تورم نام گذاری کرده است و از بانک‌ها تاکید کرده تا از ساخت و ساز و جریان مولد کشور حمایت کنند. گزارشی از نهاد مالی نشان می‌دهد که بانک‌ها تسهیلات محدودی در بخش‌های تولیدی کشور پرداخت کرده‌اند، اما مشکلاتی مانند عدم تزریق نقدینگی به سمت ساخت و ساز و افزایش قیمت پول در کشور اذیت تولیدکنندگان را افزایش داده است. وابستگی بخش ساخت و ساز به منابع بانکی مشکلاتی ایجاد کرده و روش‌های تسهیلات دهی بانک‌ها متنوع نیستند. آرمان خالقی قائم‌مقام خانه تولیدی، استخراج معدنی و بازرگانی ایران اظهار می‌کند که استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه همت و برنامه‌ریزی بلندمدت نیاز دارد.
به گزارش خبرنگار دیجیاتور مقام معظم رهبری سال ۱۴۰۲ را به عنوان سال رشد ساخت و ساز و مهار تورم نام گذاری کردند براین اساس بزرگترین نهاد مالی کشور یا همان بانک که باید پشتیبان تولیدی و ساخت و ساز باشد تمام هم و غم خود را به کار می‌بست تا از ساخت و ساز و جریان مولد کشور حمایت کند.
اخیراً نهاد مالی گزارشی را منتشر کرده است که در آن اعلام شده است بانک‌ها چه میزان تسهیلات در بخش‌های تولیدی کشور پرداخت کرده‌اند.
هرچند این آمار تا پایان بهمن ماه است اما به نظر می‌رسد با توجه به وضعیت ساخت و ساز در کشور این آمار در اسفند ماه نیز چندان تغییر قابل ملاحظه‌ای نداشته است.
هرچند همواره کارشناسان مالی مدعی هستند که کنترل نقدینگی و مهار تورم از اصلی ترین نقش بانک‌ها است اما فریز نقدینگی در بانک‌ها و عدم تزریق این وجوه به سمت ساخت و ساز نیز مشکلات عدیده ای را برای دانش مالی کشور به بار خواهد آورد.
بانک‌های ایران سالیانی است که به منظور پرداخت سود سپرده به دنبال فضایی هستند تا بتوانند بیشترین سود را بسازند به همین دلیل بیشتر وجود در اختیار بانک‌ها به سمت جریان غیر مولد و حتی سفته بازی می‌رود.
برخی از تولیدکنندگان نیز گلایه مند هستند که قیمت پول در ایران گران است و عملاً نمی‌توانند از طریق بانک سرمایه درگردش خود را تأمین کنند.
اخیراً نیز مسئله گواهی سپرده با نرخ سود ۳۰ درصدی نیز مطرح شد که هرچند مسئولان نهاد مالی به دلیل کاهش قیمت ارز انتشار این گواهی را در دستور کار خود قرار دادند اما ضربه سنگینی به بخش ساخت و ساز وارد آورد تا جایی که برخی از تولیدکنندگان اعلام کردند توانایی باز پرداخت سودهای بالا را به شبکه بانکی ندارند.
در سال‌های اخیر دانش مالی کشور با مشکلات زیادی از جمله تورم و محدودیت‌های بین‌المللی مواجه بوده و رکود تورمی بیش از پیش تعمیق یافته است. بعد از شوک تحریمی خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ و در ادامه روابط حکومتی‌های اشتباه مواجهه با منازعه مالی، به واگرایی شدید بین تورم و رشد مالی (رکود – تورمی) منجر شد که نتیجه قطعی آن کاهش سطح رفاه اجتماعی بود.
در شرایط رکود تورمی، بدون شک بنگاه‌ها با مشکل تأمین سرمایه در گردش مواجه می‌شوند که همواره یکی از اساسی‌ترین نیازهای ساخت و ساز بوده است. به نظر می‌رسد این موضوع به ویژه در شرایط سخت و حساس تولیدکنندگان را تحت فشار قرار داده و فعالیت‌های این بنگاه‌ها را متأثر کرده است.
صف دریافت تسهیلات طولانی است
در این رابطه آرمان خالقی قائم‌مقام خانه تولیدی، استخراج معدنی و بازرگانی ایران در گفت و گو با خبرنگار دیجیاتور با بیان اینکه وضعیت تسهیلات‌دهی به بخش ساخت و ساز و تولیدی هیچگاه مناسب نبوده است، اظهار کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که از ابتدای سال وضعیت مناسبی در بخش تسهیلات دهی به حوزه ساخت و ساز و تولیدی نداشته‌ایم.
وی افزود: در این بین با توجه به محدودیت منابع بانکی، صف دریافت تسهیلات بانکی نیز طولانی است؛ یعنی به سادگی توزیع منابع صورت نمی‌گیرد و واحدها مدت‌ها معطل دریافت تسهیلات می‌شوند.
خالقی با اشاره به اینکه سهمی که قرار بود از کل منابع بانکی به بخش تولیدی و ساخت و ساز اختصاص یابد عدد چندان قابل قبولی نیست، تصریح کرد: هر سال یک میزانی را برای اختصاص تسهیلات به بخش ساخت و ساز در نظر می‌گیرند و هیچ وقت هم این رقم عملیاتی نمی‌شود.هر سال یک میزانی را برای اختصاص تسهیلات به بخش ساخت و ساز در نظر می‌گیرند و هیچ وقت هم این رقم عملیاتی نمی‌شود
وی تاکید کرد: تقاضای بالای بخش ساخت و ساز برای دریافت تسهیلات بانکی و نقدینگی و سرمایه در گردش مورد نیاز همچنان با مشکل مواجه است و این موضوع در انتهای سال نیز بدتر میشود.
خالقی افزود: البته درخواست دریافت تسهیلات از سوی بخش ساخت و ساز هم بالا می‌رود زیرا در ماه پایانی سال خرید و فروش‌های شب عید پیش می‌آید و واحدهای تولیدی و کسبه به نقدینگی بیشتری نیاز دارند. بنابراین تقاضای تسهیلات در پایان سال به صورت طبیعی بالاست. با این حال آنطور که واحدهای تولیدی به ما اعلام می‌کنند وضعیت امسال چندان قابل قبول نبوده است.
وابستگی بخش ساخت و ساز به منابع بانکی مطلوب نیست
قائم‌مقام خانه تولیدی، استخراج معدنی و بازرگانی ایران در پاسخ به این سوال که چرا بخش ساخت و ساز تا این اندازه به نظام بانکی وابسته است و آیا این وابستگی را مطلوب ارزیابی می‌کنید یا خیر، گفت: وابستگی بخش ساخت و ساز به منابع بانکی به هیچ وجه مطلوب نیست؛ در واقع گره زدن تأمین نقدینگی و سرمایه در گردش بخش ساخت و ساز به یک روش مالی تحت عنوان اخذ تسهیلات از نظام بانکی اصلاً مطلوب نیست.
وی افزود: در طول تمام سال‌های گذشته تا امروز به سایر ابزارهای مالی بها نداده‌و آنها را تقویت نکرده‌ایم؛ به عنوان مثال اگر بازار تهاتر فعال باشد و یا اگر بازار سهام را برای تأمین مالی احیا می‌کردیم و وضعیت این بازار پایدار می‌شد می‌توانست تبدیل به محلی برای تأمین منابع مالی سرمایه گذاری در بخش ساخت و ساز باشد.
خالقی ادامه داد: لیزینگ کردن هم یکی از روش‌هایی است که برای بخشی از خریدهای مردم می‌توانست کمک کننده باشد و حتی واحدهای تولیدی می‌توانستند لیزینگ کنند تا به این ترتیب نقدینگی به دست آورند. در این صورت یک بار سنگین از روی شانه بانک‌ها نیز برداشته می‌شد.
روش‌های تسهیلات دهی بانک‌ها متنوع نیست
قائم‌مقام خانه تولیدی، استخراج معدنی و بازرگانی ایران تصریح کرد: در نظام بانکی تنوعی در نظام‌های پرداخت تسهیلات نداریم و روش‌های تسهیلات دهی متناسب با هر صنعتی نیست؛ به عنوان نمونه وضعیت تأمین سرمایه در گردش برای تولیدی غذا و پتروشیمی با هم متفاوت هستند اما در نظام بانکی برای هر دوی این صنایع یک الگو را تعریف کرده‌ایم و می‌خواهیم برای همه صنایع با یک شیوه تسهیلات پرداخت کنیم. در واقع تاکنون تأمین مالی بخش ساخت و ساز را تخصصی نکرده‌ایم.
وی ادامه داد: در حال حاضر وضعیت تأمین مالی بخش ساخت و ساز بسیار مهجور است و بر همین اساس نیز بخش‌های تولیدی مجبور می‌شوند برای تأمین مالی و سرمایه در گردش به سمت بانک‌ها بروند.
استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه همت می‌خواهد
خالقی در مورد وعده‌های حکومت برای تأمین ملی از طریق بازار سرمایه هم گفت: حکومت‌های قبل هم در مورد استفاده از بازار سرمایه برای تأمین مالی تاکید داشتند و تقریباً تمامی مسؤولان مالی حکومت‌ها این مسائل را مطرح کرده بودند اما مهم این است که بالاخره این موضوع عملیاتی شود یا خیر.
وی تصریح کرد: همه می‌دانیم مشکل تأمین مالی وجود دارد و همه هم می‌دانیم روش‌های حل این مشکلات و کاهش وابستگی ساخت و ساز به بانک‌ها چیست؛ به عنوان نمونه جذب سرمایه گذاری داخلی و خارجی، انتشار اوراق و… از جمله راهکارهاست اما همچنان همتی برای حل این مشکل وجود ندارد.
خالقی با بیان اینکه بازار سهام یک شبه منهدم میشود ولی یک شبه ساخته نمی‌شود، گفت: سال‌ها زمان می‌برد که اعتماد به بازار بازار سهام برگردد و زیان‌ها را جبران کند و از آن طرف تضمین بدهند که سرمایه مردم در این بازار از بین نمی‌رود. آن زمان است که مردم به بازار سهام اعتماد می‌کنند. البته این مساله نیازمند یک برنامه بلندمدت است.
به عنوان نتیجه، وضعیت تسهیلات به بخش ساخت و ساز و تولیدی در ابتدای سال مناسب نبوده است و با توجه به محدودیت منابع بانکی، صف دریافت تسهیلات طولانی است و منابع بانکی به سمت بخش ساخت و ساز مناسب توزیع نمی‌شوند. تقاضای بالای بخش ساخت و ساز برای نقدینگی و سرمایه در گردش مواجه با مشکلات است و وضعیت تأمین مالی بخش ساخت و ساز در نظام بانکی مهمل است. وابستگی بخش ساخت و ساز به منابع بانکی مطلوب نیست و روش‌های تسهیلات دهی بانک‌ها متنوع نیست. استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه نیازمند همت و تعهد است و بازار سهام نیازمند اعتماد برای جبران زیان‌ها و بازگرداندن سرمایه مردم به این بازار است.